بررسی اپیدمیولوژیک صدمات جسمی در مصدومین ناشی از انفجار مین و سایر مهمات جنگی در استان ایلام در بین سالهای ۱۳۸۰ الی ۱۳۸۶

مقدمه: استفاده گسترده از سلاح های انفجاری، همانند مین باعث ایجاد آسیب های گوناگون در قربانیان می گردد. حفظ جان و سلامت مردم و همچنین کارکنان نظامی به عنوان نیروهای تخصصی مسئول امنیت کشور از اهمیت بسیاری برخوردار است. یکی از روش های مؤثر در اداره و تنزل صدمات ناشی از انفجار در این گروه ها در مناطق مرزی آلوده به مین و سایر مواد منفجره شناخت اپیدمیولوژی این گونه حوادث از ابعاد گوناگون است. این مطالعه به بررسی انواع صدمات جسمی در مصدومین ناشی از انفجار مین و برخی عوامل مرتبط با آن در استان ایلام می پردازد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی (توصیفی –تحلیلی) می باشد. داده های این مطالعه به صورت سرشماری از تمام پرونده های مصدومین ناشی از انفجار مین و سایر مهمات جنگی بین سال های 1380-1386 در اداره کل پزشکی قانونی استان ایلام استخراج شده است. در این مطالعه از آماره های توصیفی و آزمون های تحلیلی کای اسکوئر، فیشر دقیق، آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شده است. یافته ها: از 106 مجروح ثبت شده ناشی از انفجار مین و سایر مهمات جنگی در طی این سال ها، 3/ 95 درصد مرد و بقیه زن بودند. که بیشترین تعداد مجروحین در گروه سنی 40 - 20 سال قرار داشتند ( 2/ 47 درصد). همچنین از بین مجروحین 4/ 43 درصد دچار نقص عضو ( 57 / 0 - 29 / 0= ci%95 )ر ، 16 درصد ضایعات پوستی ( 33 / 0 - 01 / 0= ci%95 )ر 1/ 15 درصد ضایعات چشمی ( 32 / 0 - 01 / 0= ci%95 )ر 8/ 3 درصد ضایعات عروقی و عصبی اندام فوقانی ( 22 / 0 - 14 / 0= ci%95 )ر 9/ 18 درصد ضایعات استخوانی اندام فوقانی و تحتانی ( 36 / 0 - 02 / 0= ci%95 )ر 8/ 2 درصد صدمات استخوانی جمجمه ( 21 / 0 - 15 / ci%95=0 ) شده اند. همچنین بین نوع مجروحیت با سن ( 02 / p≤0 )، جنس ( 03 / p≤0 )، اشتغال p≤0/04) ) و نوع ماده منفجره ( 02 / p≤0 ) رابطه معنی داری به دست آمد. نتیجه گیری: میزان نقص عضو ناشی از انفجار مین و سایر مهمات جنگی در این پژوهش نسبت به آمارهای جهانی بالاتر می باشد. این سوانح می توانند لطمات جبران ناپذیری بر سلامت جسمی افراد آسیب دیده بر جای بگذارد. همچنین عدم پاک سازی مناطق آلوده به مین می تواند جان و سلامت ساکنان این مناطق مانند کشاورزان، دامداران، و نیروهای نظامی و مرزی را به خطر انداخته و باعث خسارات جانی و مالی زیاد گردد.